Behandeling & diagnostiek
Behandeling & diagnostiek
Broodkruimel
Behandeling en diagnostiek
Op alle locaties van eetstoornis experts zijn er individuele, groeps- en deeltijdbehandelingen beschikbaar voor kinderen, jongeren en volwassenen met een eetstoornis. In de kliniek van Emergis in Goes bestaat ook de mogelijkheid tot een klinisch behandelaanbod.
Daarnaast ondersteunen op alle locaties van eetstoornis experts onze ervaringswerkers de behandeling. Een ervaringswerker heeft zelf ook een eetprobleem gehad, én werkt nu met deze ervaring om ondersteuning te bieden bij de behandeling van eetstoornissen.
Een eetstoornis heeft een grote invloed op je lichaam en kan lichamelijke risico’s geven. We werken om die reden nauw samen met ziekenhuizen, artsen en je eigen huisarts. Ook werken er diëtisten op onze locaties.
Behandelingen
- Family based treatment
- CBT-E*
- Specialist Supportive Clinical Management
- Behandelingen voor bijkomende problematiek
Family based treatment (jeugd)
Deze behandeling is gericht op het sociale netwerk van iemand met een eetstoornis, zoals het gezin. We werken samen met de ouders om het begrip en de kennis van de eetstoornis te vergroten. Daarnaast kijken we hoe ouders hun kind zoveel mogelijk kunnen ondersteunen bij de behandeling én hoe we deze ouders kunnen helpen de nieuwe, gezonde gewoontes van hun kind te behouden. De nadruk ligt op de samenwerking in het gezin, met als doel normaal eetgedrag van het kind.
Family based treatment bieden we op alle locaties als individuele en deeltijdbehandeling. Daarnaast is de behandeling ook in de kliniek in Goes beschikbaar.
Meergezinsdagbehandeling (jeugd)
Een vorm van de family based treatment (FBT) noemen we de meergezinsdagbehandeling (MGDB). In deze groepsbehandeling komen meerdere gezinnen met hun zieke jongere (12-24 jaar) samen.
Ieder jaar starten er minimaal twee groepen. Een groep bestaat maximaal uit zeven gezinnen. De meergezinsdagbehandeling bestaat uit tien behandeldagen en duurt ongeveer drie maanden. Het is de bedoeling dat de ouders voor deze behandeldagen vrij nemen van hun werk. We bieden deze behandeling op onze locaties in Rotterdam en in Goes.
CBT-E* (volwassenen)
Cognitieve gedragstherapie, of CGT, is op dit moment de meest onderzochte en effectief
gebleken behandelmethode voor volwassenen met een eetstoornis.
CBT-E (cognitive behavioral therapy - enhanced) is een vorm van CGT die geschikt is voor de behandeling van alle eetstoornissen (Fairburn, 2008) en is het basisbehandelmodel binnen het netwerk eetstoornis experts. Deze therapie gaat ervan uit dat de verschillen tussen de diverse eetstoornissen klein zijn en de overeenkomsten groot. De methodiek is gericht op de centrale instandhoudende mechanismen.
Effectiviteit
Een effectiviteitsonderzoek in Nederland inzake de behandeling met CBT-E is recent gepubliceerd (de Jong, 2020) en versterkt het internationale bewijs voor de effectiviteit van CBT-E (de Jong, Schoorl & Hoek, 2019). Deze behandeling richt zich met name op de belangrijkste in stand houdende factoren van de eetstoornis. Een van deze factoren is de overwaardering van lichaamsvormen en gewicht. Wanneer hier sprake van is, wordt het zelfbeeld vooral bepaald door lichaamsvormen en het getal op de weegschaal.
Doel
Een belangrijk doel van CBT-E is het stimuleren van andere belangrijke terreinen die bepalend voor het zelfbeeld zijn (denk aan hobbies, relaties, werk ed). De behandeling is toegespitst op de specifieke eetklachten en behoeften van de patient en het leren begrijpen van het eetprobleem en hoe dit eetprobleem in stand gehouden wordt. Patient en behandelaar zullen samen werken als een team om de eetproblemen te overwinnen. Ook belangrijke anderen worden nauw bij de therapie betrokken. In CBT-E wordt er tussen de sessies door gewerkt met opdrachten ook wel vervolgstappen genoemd die erg belangrijk zijn om zoveel mogelijk uit de behandeling te halen.
In de basis is CBT-E een individuele behandeling en bestaat bij een normaal gewicht uit 20 sessies in 20 weken en wanneer er sprake is van ondergewicht uit 40 sessies in 40 weken. In de eerste fase van de behandeling zijn de sessies 2 keer per week.
Behandeling wordt, vanuit hetzelfde behandelmodel, geïntensiveerd naar deeltijd behandeling of klinische behandeling wanneer wordt ingeschat (door de behandelaar in samenspraak met de patient) dat extra begeleiding nodig is om het problematische eetgedrag te kunnen doorbreken. Als onderdeel van het meer intensieve behandelaanbod wordt binnen het netwerk eetstoornis experts ook psychomotore therapie aangeboden en voedingsmanagement door diëtisten. CBT-E is ontwikkeld voor volwassenen maar er worden inmiddels ook goede resultaten geboekt bij jeugdigen vanaf een leeftijd van 15 jaar (Dalle Grave, 2015).
Wanneer sprake is van een zeer zorgelijke lichamelijke conditie wordt CBT-E voorafgegaan door een opname met als belangrijkste doel stabilisatie en het zetten van de eerste stappen in het herstel van de voedingstoestand. Wanneer opname niet noodzakelijk is, is het belangrijkste doel van fase 0 het leren begrijpen hoe de eetstoornis in stand gehouden wordt en samen met de behandelaar doelen opstellen.
Fase 1:
Inzicht verkrijgen in eetstoornispatronen + (verder) herstel van voedingstoestand
Fase 2:
Met behandelaar, patiënt en belangrijke anderen uit het sociale netwerk van de patient wordt er geëvalueerd en besproken wat de belangrijkste in stand houdende factoren van de eetstoornis zijn om aan te pakken in fase 3 van de behandeling
Fase 3:
Behandeling van de instandhoudende factoren
Fase 4:
Terugvalpreventie
Specialist Supportive Clinical Management (volwassenen)
SSCM is behandelaanbod voor patiënten met langdurige eetstoornissen - Anorexia Nervosa (LES-AN)
LES-AN
LES-AN is een subpopulatie van eetstoornispatiënten. Deze patiënten hebben vaker meerdere opnames achter de rug, soms met meerdere keren zorgmaatregelen en/of dwangsonde voeding. Gezien het moeilijk te doorbreken patroon en een gebrek aan motivatie om het gedrag te veranderen worden veel LESsers vaak uitgesloten van lopende behandelingen. Eetstoornis experts biedt een mogelijkheid voor behandeling, niet alleen ter stabilisatie maar ook -als de situatie het toelaat- voor herstel.
Mensen met een langdurige eetstoornis (LES) hebben vaak minder baat bij het reguliere behandelaanbod. Het behandelaanbod van SSCM (Specialist Supportive Clinical Management) (McIntosh, 2006; Grilo et al., 2010; McIntosh, 2015; Touyz et al., 2013; McIntosh & Bulik, 2019) lijkt hierin beter aan te sluiten. Deze behandeling kenmerkt zich voornamelijk door het versterken van de vertrouwensband tussen de persoon met de eetstoornis en de therapeut.
De behandeling
De behandeling richt zich op het vergroten van de motivatie om mogelijk een vervolgstap in de behandeling te kunnen maken, maar ook op het verbeteren van de kwaliteit van het leven met een eetstoornis. SSCM maakt gebruik van psycho-educatie, medisch-verpleegkundige zorg en ondersteuning naast ondersteunende psychotherapie waarbij intensief gebruik wordt gemaakt van advies en positieve ondersteuning bij het zetten van therapeutische stappen.
Soms is het nodig om patiënten met LES tijdelijk met een klinisch aanbod te ondersteunen, wij bieden deze mogelijkheid bij Emergis. SSCM is zowel geschikt voor patiënten die gebruik maken van de poliklinische zorg als ook patiënten die tijdelijk gebruik maken van de kliniek. We bieden de behandeling met SSCM op al onze locaties.
Wanneer is er sprake van een LES?
Je hebt een langdurige eetstoornis wanneer:
- De eetstoornis zeven jaar of langer continu aanwezig is;
- De persoon met de eetstoornis minimaal één therapeutische behandeling heeft ontvangen bij een erkende professional;
- Er sprake is van een afname van de kwaliteit van leven;
- Er een lage motivatie tot herstel is.
Bij eetstoornissen is er vaak sprake van bijkomende problemen, zoals persoonlijkheidsproblematiek, trauma en autismespectrumstoornissen. Eetstoornis experts biedt een behandeling aan patiënten die kampen met diverse bijkomende problemen. Een aantal veel voorkomende behandelingen zijn hier uitgelicht:
Schematherapie voor cluster-C persoonlijkheidsproblematiek
Er is een grote overlap met cluster-c persoonlijkheidsproblematiek en eetstoornissen. Ondanks de effectieve behandeling met CBT-E, merken veel patiënten en hun behandelaren dat voor een deel van de patiënten, naast de eetstoornistherapie, extra therapie nodig is. Eetstoornis experts biedt de mogelijkheid voor schematherapeutische behandeling daar waar de eetstoornis behandeling niet of onvoldoende heeft geleid tot herstel. Tevens loopt er wetenschappelijk onderzoek onderzoek naar het effect van deze geïntegreerde behandelaanpak. Download de factsheet >
Exposure therapie voor PTSS
Veel patiënten geven aan dat hun trauma een belangrijke onderliggende factor is voor de eetstoornis en verbetering op het gebied van de eetstoornis belemmert.
Bij eetstoornis experts wordt in gezamenlijkheid besloten wat een passende route is en bieden we de mogelijkheid om tijdens de eetstoornisbehandeling een traumabehandeling te starten. Ook hier is wetenschappelijk onderzoek aan verbonden waar wordt gekeken naar de haalbaarheid en effectiviteit van PTSS behandeling in combinatie met een eetstoornisbehandeling. Download de factsheet >
Behandelaanbod voor patiënten met ASS en AN
Behandeling van anorexia nervosa (AN) is gericht op normalisatie van het eetpatroon. Hierbij wordt uitgegaan van een sterk verstoord lichaamsbeeld. Bij autismeproblematiek (ASS) met AN spelen andere factoren een rol die de eetstoornis kunnen versterken, zoals overprikkeling en behoefte aan structuur. Patiënten met ASS en AN hebben vaak veel angst om deze structuur te verliezen. Vanuit de eetstoornis behandelvisie proberen behandelaren hun patiënt te motiveren om dit los te laten. Dit werkt vaak averechts bij patiënten met ASS en AN. Bij eetstoornis experts houden we rekening met de verhoogde behoefte aan structuur. Ook hier is wetenschappelijk onderzoek aan verbonden waarbij een methode wordt ontwikkeld om beter aan te sluiten bij de noden van de patiënt vanuit zijn/haar ASS om de eetstoornis te kunnen behandelen. Download de factsheet >